“Antara contoh kata ganda berentak ialah remuk-redam, corat-coret, warna-warni dan bukit-bukau”, terang Azmi kepada Naqui. “Hei, bukit bukau bukan merupakan kata ganda berentaklah, tapi kata majmuk,” sampuk Johan. “Mengapa kamu menyatakan demikian”, tanya Azmi kepada Johan”. “Kedua-dua perkataan itu mempunyai maksud tertentu dan boleh berdiri sendiri. Bukit bermaksud kawasan tanah yang tinggi, manakala bukau bermaksud lembah, maka tidak ada tanda sempang antara bukit dengan bukau”. Jelas Johan. Oleh itu, apakah maksud kata majmuk?
Kata majmuk ialah proses yang merangkaikan dua kata dasar atau lebih, dan mewujudkan makna tertentu. Kata majmuk ialah kata-kata yang dibentuk daripada gabungan dua atau lebih morfem bebas dan makna kata yang baharu dibentuk itu berlainan daripada makna asal kata-kata yang membentuknya. Abdullah Hassan (2006: 268) telah menyenaraikan rumusan definisi kata majmuk berdasarkan satu seminar yang dihadiri, iaitu:
- Kata majmuk terdiri daripada sekurang-kurangnya dua morfem bebas.
- Kaitan antara unsurnya tidaklah berkaitan secara langsung dalam hubungan D-M. Kedua-dua unsurnya bukan D (diterangkan) dan M (menerangkan), unsurnya masih daripada kata majmuk.
- Hukum D-M pada Frasa Nama lebih langsung daripada DM pada kata majmuk.
- Maknanya masih bergantung pada inti. Daripada inti itulah ditambah dengan ciri-ciri khusus makna itu.
- Gabungan dua morfem bebas tidak melibatkan sebarang imbuhan, untuk mengelakkan kata terbitan menjadi kompleks.
- Tidak boleh disisipkan sebarang bentuk atau perkataan yang lain.
Berdasarkan enam rumusan kata majmuk, kesimpulannya kata majmuk yang dibentuk mestilah lebih daripada satu kata dan perlu mewujudkan satu kesatuan makna. Antara kedua-dua perkataaan yang dimajmukkan itu, tidak boleh diselitkan perkataan lain walaupun tidak berubah makna. Asas pembinaan kata majmuk juga mestilah berdasarkan hukum D-M.
Kata majmuk dapat dibahagikan kepada tiga kelompok, iaitu:
- Rangkai kata bebas
Kata majmuk rangkai kata bebas diwujudkan dengan menggabungkan dua kata atau lebih yang berlainan makna dan mewujudkan satu makna yang baharu. Kata majmuk yang baharu wujud ini tidak boleh diselitkan dengan kata lain walaupun makna tidak berubah. Antara contoh kata majmuk rangkai kata bebas ialah jalan raya, tengah hari, lebuh raya, warga kota, bandar raya, atur cara, susun atur dan lain-lain lagi. Namun demikian terdapat kekecualian untuk kata nama khas iaitu Dewan Bandaraya Kuala Lumpur dan Keretapi Tanah Melayu. Terdapat juga bentuk kata yang digunakan sebagai gelaran. Walaupun penggunaannya menyalahi hukum D-M, namun diberikan kekecualian. Antara contoh kekecualian kata majmuk ialah Perdana Menteri, Ketua Menteri, Naib Canselor dan lain-lain.
- Istilah khusus
Kata majmuk istilah khusus ialah satu bentuk kata nama yang digunakan secara khusus dalam bidang tertentu yang menggunakan dua kata yang berlainan tetapi mewujudkan satu makna. Antara contoh kata majmuk istilah khusus ialah reka bentuk,
garis pusat, lut sinar, batu kapur, pita suara dan lain-lain lagi.
- Maksud kiasan
Kata majmuk maksud kiasan terdiri daripada simpulan bahasa yang membawa makna yang khusus. Sebab-sebab simpulan bahasa dianggap sebagai kata majmuk ialah kata yang disimpulkan itu mempunyai satu kesatuan yang bermakna. Contoh kata majmuk yang membawa maksud kiasan ialah hati batu, ringan tangan, kaki botol, kaki bangku dan lain-lain.
Walaupun kata majmuk biasanya ditulis secara terpisah, namun begitu terdapat kata majmuk yang ditulis secara berangkai atau sebagai satu perkataan. Kata majmuk ini dianggap telah mantap. Misalnya; kerjasama, bumiputera, kakitangan, suruhanjaya sukarela, pesuruhjaya, matahari, tandatangan, setiausaha, tanggungjawab, warganegara, jawatankuasa, antarabangsa, olahraga dan lain-lain.
Perkataan yang tergolong dalam kata tertentu yang lazimnya ditulis secara bercantum tetapi tidak dianggap sebagai kata majmuk mantap ialah walhal, apakala, barangkali, darihal, padahal, manakala, perikemanusiaan, kadangkala, dinihari, apabila, sukacita, dukacita, hulubalang, peribahasa.
Penyiaran artikel ini merupakan kerjasama Majalah Remaja bersama Dewan Bahasa Dan Pustaka. Artikel ini ditulis oleh DR. HAJI AMIR BIN HAJI JUHARI
Ini baru lah gaya hidup remaja.
REMAJA kini di
Download sekarang!
“Macam Ada ‘Level Up’ Je!” Chong Wei Bangga Aaron Chia-Wooi Yik Akhiri Kemarau 18 Tahun Malaysia Di Peringkat Asia
Kejayaan beregu lelaki negara, Aaron Chia-Soh Wooi Yik muncul juara di Kejohanan Badminton Asia (BAC) 2025 di Ningbo, China sekaligus menamatkan kemarau 18 tahun Malaysia telah membuatkan seluruh rakyat Malaysia berbangga dengan prestasi mereka terutamanya peminat nombor satu sukan badminton negara, Datuk Lee Chong Wei.
Selepas pilihan keenam kejohanan itu menewaskan beregu tuan rumah Chen Bo-Liu Yi pada Ahad dengan skor 21-19, 21-17 dalam masa 47 minit, Chong Wei menerusi satu kenyataan tidak teragak-agak menyampaikan ucapan tahniah kepada mereka berdua.
“Tahniah yang sebesar-besarnya kepada Aaron Chia Teng Fong dan Soh Wooi Yik di atas kemenangan hebat anda di BAC hari ini!
“Anda berdua menunjukkan semangat juang, kemahiran dan ketabahan yang luar biasa di gelanggang. Malaysia bangga dengan anda.!
“Cayalah… macam ada level up je!” catatnya menerusi hantaran di Facebook dan Instagram rasmi bekas pemain perseorangan lelaki badminton nombor satu dunia itu.
Chong Wei juga berharap agar Aaron-Wooi Yik untuk mengekalkan konsistensi dan sekaligus menjadi inspirasi kepada generasi yang akan datang.
Selaku juara, Aaron-Wooi Yik membawa pulang hadiah wang tunai bernilai AS$37,000 atau kira-kira RM164,000 manakala pasangan China itu menerima AS$17,500 (RM77,000) di kedudukan naib juara.
Sekadar info, ini bukanlah kali pertama Aaron-Wooi Yik melangkah ke pusingan akhir Kejohanan Badminton Asia. Mereka pernah bertarung di aksi final kepada edisi 2022 di Muntinlupa, Filipina namun kecundang kepada pasangan Indonesia, Pramudya Kusuma-Yeremia Rambitan 21-23, 10-21.
Update terkini tentang isu semasa, dunia hiburan, kecantikan, fesyen dan gaya hidup?
Ikuti Telegram, Instagram & TikTok rasmi Remaja untuk lebih banyak info dan juga peraduan menarik.
Ini baru lah gaya hidup remaja.
REMAJA kini di
Download sekarang!
Graduan UiTM Ini Bukti Pelajar Cemerlang Tak Hanya Hebat Dalam Akademik Sahaja, Terima Anugerah Pelajaran Diraja Pada Konvokesyen Ke-101
Siapa sangka, seorang pelajar dari Fakulti Perakaunan UiTM mampu mencipta sejarah tersendiri apabila dinobatkan sebagai penerima Anugerah Pelajaran Diraja (Pingat Jaya Cemerlang) sempena Istiadat Konvokesyen UiTM ke-101, baru-baru ini.
Pelajar tersebut ialah Nurdina Sufia binti Mahadi, graduan Ijazah Sarjana Muda Perakaunan (Kepujian) yang membuktikan bahawa kecemerlangan akademik bukan sekadar tentang angka PNGK semata-mata, tetapi turut mencerminkan kepimpinan, dedikasi dan kesedaran sosial yang tinggi.
Dengan PNGK 3.91, Nurdina bukan saja berjaya menamatkan pengajiannya dengan cemerlang, malah terus melangkah lebih jauh apabila menyelesaikan program dwiprofesional MICPA-CAANZ dalam masa hanya setahun. Program ini merupakan antara kelayakan tertinggi bagi mereka yang mahu bergelar akauntan bertauliah.
BACA: Bukti Usia Bukan Penghalang, Nenek 14 Cucu Ini Berjaya Raih PhD Pada Usia 68 Tahun
Malah, sepanjang pengajian di UiTM, beliau menerima Top Achievers Award sebanyak tiga kali, termasuk dua kali dengan PNGK 4.00.
Namun, kejayaan beliau tidak terhenti di bilik kuliah sahaja. Nurdina juga merupakan Presiden Sekretariat Mahasiswa Fakulti Perakaunan, membuktikan beliau mampu menggalas tanggungjawab besar sambil mengekalkan kecemerlangan dalam akademik.
Sebagai pemimpin pelajar, beliau telah mengetuai pelbagai program berimpak tinggi bersama organisasi luar seperti KWSP, LHDN dan syarikat-syarikat korporat, yang bukan saja membuka jalan buatnya membina jaringan profesional, tetapi juga memberi peluang menyumbang kepada pembangunan pelajar lain.
Ketokohan Nurdina turut diiktiraf apabila dijemput menjadi ahli panel dalam program antarabangsa Philippine Accountancy Students’ Summit, serta beberapa program inspirasi lain seperti Path 4U: Soaring High to Success dan KPMG Ambassador Sembang Teh Tarik.
Apa yang lebih membanggakan, Nurdina membuktikan bahawa ‘pencapaian cemerlang dalam akademik tidak pernah terhalang walaupun perlu menggalas tanggungjawab yang lain’.
Bukan itu sahaja, beliau turut terlibat aktif dalam program sukarelawan, termasuk projek Beanstalk, sebuah inisiatif pendidikan untuk kanak-kanak kurang bernasib baik. Di sini, beliau bertindak sebagai fasilitator dan penyedia modul. Ia satu pengalaman yang disifatkan cukup bermakna dan membentuk nilai empati dalam dirinya.
Bagi Nurdina, prinsip yang sentiasa menjadi pegangan ialah “Mesti berusaha bersungguh-sungguh dan membuat sesuatu dengan baik bagi mencapai kejayaan”.
Kini, beliau sedang berkhidmat sebagai auditor di Deloitte, salah satu firma Big 4 dalam industri perakaunan. Di sinilah beliau mengaplikasikan ilmu yang dipelajari dan terus membina kerjaya sebagai seorang akauntan bertauliah yang berkaliber.
Lebih penting, beliau percaya bahawa kejayaan sebenar bukan hanya diukur melalui pencapaian peribadi, tetapi juga melalui impak positif yang disumbangkan kepada komuniti.
Update terkini tentang isu semasa, dunia hiburan, kecantikan, fesyen dan gaya hidup? Ikuti Telegram, Instagram dan TikTok rasmi Remaja untuk lebih banyak info dan juga peraduan menarik.
SUMBER: FB UiTM Official
Ini baru lah gaya hidup remaja.
REMAJA kini di
Download sekarang!
Insurans dan Audiens bahasa Inggeris atau bahasa Melayu?
Bahasa Melayu bersifat dinamik. Oleh itu, bahasa Melayu menerima banyak kata serapan dan kata pinjaman daripada bahasa asing seperti bahasa Inggeris, bahasa Arab, bahasa Belanda dan sebagainya. Kata serapan ialah kata yang sudah lama terserap dalam bahasa Melayu manakala kata pinjaman merupakan kata yang baharu dijadikan bahasa Melayu.
Kata seperti “insurance” dan “audience” daripada bahasa Inggeris juga diserap masuk dalam bahasa Melayu. Jadi, bagaimanakah ejaan yang betul? Adakah “insuran” atau “insurans”? Adakah “audien” atau “audiens”?
Menurut Buku Canggihnya bahasa Melayu Sistem Ejaan Rumi Kemas Kini dan Buku Pedoman Umum Ejaan Bahasa Melayu, huruf gugus konsonan “nce” yang melambangkan gugus “ns” yang hadir di akhir kata dalam bahasa sumber disesuaikan menjadi huruf gugus konsonan “ns” dalam bahasa Melayu.
Contoh:
Bahasa Inggeris Bahasa Melayu
insurance insurans
audience audiens
science sains
ambulance ambulans
Berdasarkan contoh di atas, huruf gugus konsonan “nce” dalam kata “insurance” dan “audience” disesuaikan menjadi huruf gugus konsonan “ns”. Oleh itu, ejaan “insurance” dan “audience” dalam bahasa Inggeris diubah menjadi “insurans” dan “audiens” dalam bahasa Melayu.
Penyiaran artikel ini merupakan kerjasama Majalah Remaja dan Dewan Bahasa & Pustaka. Artikel ini ditulis oleh Dr. Rabahyah binti Tahir
Ini baru lah gaya hidup remaja.
REMAJA kini di
Download sekarang!
