Buta bermakna hilang nikmat penglihatan melihat keindahan alam ciptaan Allah.

Mungkin tidak ramai menyedari tetapi masalah glaukoma kini menjadi semakin lazim dan punca utama buta. Seiring peningkatan usia penduduk dunia.

Statistik baru yang dikumpulkan oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) pada 2002 menunjukkan bahawa glaukoma adalah punca kebutaaan yang boleh dielakkan kedua terutama di peringkat global selepas katarak.

Dianggarkan bahawa menjelang 2020 terdapat kira-kira 80 juta orang yang menghidap glaukoma, iaitu peningkatan sebanyak 20 juta sejak 2010. Dianggarkan bahawa pada masa ini, lebih 8 juta orang yang menjadi buta di kedua-dua mata akibat glaukoma.

 

Satu  angka yang dijangka meningkat kepada lebih 11 juta menjelang 2020 memandangkan kadar kelazimannya yang terus meningkat, melainkan pemeriksaan dan strategi rawatan lebih berkesan dapat dilaksanakan dengan jayanya.

Apa dimaksudnya dengan Glaukoma? Apa tandanya? Bagaimana mahu mengandaikan yang pancaindera indah ini mampu berfungsi dengan baik?

Menurut Persatuan Glaukoma Antarabangsa, Glaukoma ialah nama yang diberikan kepada sekumpulan penyakit mata di mana saraf utama mata (saraf optik) terjejas dan menyebabkan kehilangan penglihatan.

 

  Saraf ini membawa maklumat tentang apa yang dilihat dari mata ke otak dan apabila ia semakin terjejas, daya penglihatan turut merosot. Kesannya ialah penglihatan yang kabur dan tidak sekata, dan akhirnya menyebabkan kebutaan, walaupun keadaan ini jarang berlaku.

Jenis-jenis Glaukoma

Terdapat empat jenis glaukoma yang utama iaitu:

1. Glaukoma sudut terbuka utama,
2. Glaukoma penutupan sudut utama,
3. Glaukoma sekunder dan glaukoma kongenital.
4. Glaukoma Sudut Terbuka Utama (POAG-Primary open angle glaucoma) ialah bentuk glaukoma paling umum di mana kerosakan biasanya disebabkan tekanan terlalu tinggi di dalam mata (tekanan intraokular atau IOP-intraocular pressure).  Peningkatan tekanan biasanya disebabkan penyaliran keluar cecair yang kurang baik dari mata, yang diperlukan untuk fungsi mata yang sihat. Tekanan lebih tinggi merosakkan saraf optik (saraf penglihatan) dengan mengurangkan jumlah darah yang boleh melalui saluran darah kecil yang menjadi pembekal kepada saraf dan juga memampatkan saraf itu sendiri.

 Bagaimana untuk mengesan Glaukoma?

Pengesanan awal menjadi kunci kepada rawatan dan usaha mengurangkan kesan glaukoma.  Justeru, pemeriksaan berkala disyorkan terutamanya apabila seseorang yang memasuki usia emas.

Peratusan yang besar pesakit glaucoma tiada gejala atau simptom, sebab itu ia digelar sebagai “perampas penglihatan yang tidak diketahui (sneak thief of sight).

Beberapa gejala glaukoma termasuk penglihatan kabur, sakit mata dan/atau kepala, loya atau muntah-muntah, kemunculan lingkaran pelangi dikeliling cahaya terang dan dalam kes yang lampau, kehilangan penglihatan secara tiba-tiba, tetapi ini sering berlaku pada pesakit glaukoma penutupan sudut sahaja.

Walaupun sebarang penglihatan yang hilang kerana glaukoma tidak boleh pulih, diagnosis awal, pemantauan teliti dan rawatan berkala membolehkan sebilangan besar pesakit glaukoma mengekalkan tahap penglihatan yang berguna untuk hidup. Satu-satunya cara untuk anda mengenal pasti glaukoma ialah memeriksa mata anda di pakar oftalmologi berhampiran. Empat ujian umum termasuk:

1. Oftalmoskopi: Melihat penampilan saraf utama dalam mata (saraf optik)
2. Tonometri: Mengukur tekanan dalam mata
3. Perimetri: Memeriksa medan penglihatan
4. OCT (Optical Coherent Tomography): Mengukur ketebalan saraf

Rawatan Glaukoma

 Sebahagian besar pesakit glaukoma akan dirawat dengan titisan mata. Jika titisan mata tidak berkesan untuk mengurangkan tekanan mata, rawatan laser atau pembedahan glaukoma mungkin diperlukan.

Cabaran Rawatan Glaukoma

 Terdapat beberapa cabaran dalam usaha merawat glaukoma. Pesakit di peringkat penyakit yang lebih lanjut biasanya memerlukan lebih daripada satu ubat untuk mengawal IOP mereka dan memastikan keadaan mereka terkawal.

Kaedah rawatan berbilang ubat bagi glaukoma menimbulkan pelbagai cabaran klinikal yang ketara: 1) ia mungkin mewujudkan kesan negatif dari segi pematuhan pesakit (setakat mana pesakit terus menjalani rawatan yang dipersetujui tanpa pengawasan teliti), 2) mengurangkan keberkesanan kerana kesan pencairan ubat terdahulu apabila ubat lain diberikan kemudian, 3) pendedahan kepada pengawet.

Pematuhan pesakit kepada rawatan penting untuk mencapai kawalan IOP yang baik dan melambatkan ketenatan penyakit. Malangnya, kajian mendapati bahawa pematuhan adalah di bawah piawaian optimum. Kajian menunjukkan bahawa walaupun 49% daripada pesakit yang menggunakan satu ubat untuk merawat glaukoma mematuhi rawatan hanya 32 % daripada mereka yang menggunakan kombinasi dua ubat mematuhinya.

Lebih banyak ubat yang diberikan kepada seorang pesakit, lebih tinggi kemungkinan ketidakpatuhan. Kegagalan untuk mencapai hasil rawatan kerana tahap pematuhan kurang baik mungkin menyebabkan kurang keberkesanan atau perubahan yang tidak wajar dalam kaedah rawatan.⁸ 

Keperluan dalam rawatan glaukoma yang masih belum dipenuhi

 Faktor yang dikaitkan dengan ubat itu sendiri, seperti kesan sampingan dan kaedah rawatan rumit, didapati menjejaskan pematuhan. Penghidap glaukoma sering mengalami kesan sampingan kerana pendedahan jangka panjang kepada pengawet dalam titisan mata (lebih dikenali sebagai benzalkonium klorida (BAK)). 

 Walaupun hanya jumlah surih wujud dalam setiap dos, pendedahan berpanjangan daripada dos harian berbilang titisan mata daripada pelbagai ubat glaukoma boleh menyebabkan gangguan permukaan kornea— iaitu lapisan lutsinar yang membentuk bahagian depan mata atau lebih dikenali sebagai penyakit permukaan okular (OSD) dan peningkatan risiko kegagalan pembedahan.

Mengapa ambil pendekatan bebas pengawet?

 Penyakit permukaan okular (OSD) ialah kerumitan yang kerap berlaku, yang disebabkan oleh dan/atau bertambah teruk akibat penggunaan kronik ubat antiglaukoma topikal yang mengandungi pengawet. Tahap kelaziman keseluruhannya berada antara julat 22‒78% bergantung pada kaedah penilaian klinikal, dengan bilangan titisan mata mengandungi pengawet yang mempunyai hubung kait positif dengan kerosakan permukaan okular.

 Memang wajar jika risiko menghidap OSD akan berkurangan apabila titisan mata mengandungi pengawet digantikan dengan titisan mata tanpa pengawet. Agensi Ubat Eropah mengesyorkan agar pengawet tidak digunakan oleh dua kumpulan pesakit: (1) mereka yang tidak toleran titisan mata dengan pengawet dan (2) mereka yang memerlukan rawatan jangka panjang.

 Harapan baru dalam formula baru

 Formula antiglaukoma kombinasi tetap (FC) tanpa pengawet (PF) dengan dos sekali sehari menangani dua penghalang utama yang mempengaruhi pematuhan rawatan glaukoma jangka panjang: (1) ia mencegah kesan sampingan yang disebabkan oleh pendedahan berlarutan kepada pengawet dan (2) meringkaskan kaedah rawatan.

Tapcom®-S ialah larutan titisan mata steril tanpa pengawet yang dimuatkan dalam bekas dos tunggal bagi rawatan Glaukoma Sudut Terbuka Utama dan hipertensi okular. Ia mengandungi dua bahan aktif – tafluprost 15 mikrogram/ml dan timolol (sebagai maleate) 5 mg/ml.¹³

Tapcom®-S merupakan rumusan PF FC baru dan ditambah baik yang berkesan bagi rawatan glaukoma dan hipertensi okular, dengan pengurangan IOP sehingga 40% dalam kalangan pesakit dengan IOP garis asas yang tinggi ≥31 mmHg.

Berasaskan rumusan yang tanpa pengawet, pesakit yang memerlukan rawatan antiglaukoma jangka panjang mempunyai risiko lebih rendah mengalami hiperemia dan penyakit permukaan okular.¹⁴ Kombinasi tafluprost dan timolol dalam satu botol tunggal memudahkan pemberian ubat tanpa menjejaskan kesan pengurangan IOP sebatian individu. Ciri-ciri ini memberikan kelebihan untuk meningkatkan pematuhan dan kejayaan rawatan.

Penghidap glaukoma pada sebarang peringkat kini boleh tersenyum kembali, kerana Santen membawakan sinar harapan dalam bentuk Tapcom®-S.

Sumber :- Santen Pharma Malaysia sempena Hari Penglihatan Sedunia.